Ortodonti - Özel Coşkun Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği

Ortodonti dişler, çeneler ve yüzdeki düzensizliklerin teşhisi, önlenmesi ve düzeltilmesini üstlenen bir diş hekimliği branşıdır.

Ortodontik tedavinin uygulanma şekilleri şöyledir:

Braket takılması: Braketler metal ve seramik (şeffaf) olmak üzere temelde iki çeşittir. En çok uygulanan yol olan braket takılması teller, braketler ve lastikler kullanılarak yapılır. Braketler dişlerin üzerine yapıştırılır, teller ise braketlerden geçirilerek dişlere baskı uygulanır. Böylelikle dişler kademeli olarak hareket ettirilerek düzgün konumlandırılmaları sağlanır. Tedavi birkaç ay ya da birkaç sene sürebilir ve her ay ayarlamalar yapılarak dişlerdeki düzelmenin istenilen düzeyde olması sağlanır. Son zamanlarda kullanılan braketler, daha hafif ve daha az metal içermektedir. Çocukları motive amacıyla çeşitli renklerde ve yetişkinler için saydam olarak üretilmektedir.

Özel Sabit Uygulamalar: Parmak emme alışkanlığının giderilmesi için yapılan bu apareyler bantlarla dişe tutturulur. Beslenme esnasında çok rahat olmadıkları için son tercih olarak kullanılmaları tavsiye edilir.

Sabit Yer Tutucular: Süt dişlerinin erken kaybedildiği vaziyetlerde, yer tutucu kullanılarak, kalıcı diş çıkıncaya kadar boşluğa doğru diğer dişlerin kayması önlenir.

Alignerlar (braketsiz tedavi): Yetişkinler için braket takılarak yapılan sabit rehabilitasyona alternatif olarak dişleri aynı hizaya sokmak emeliyle braketler ve teller olmadığı için bir hayli ortodontist tarafından seçenek edilmektedir. Alignerlar çoklukla şeffaf olurlar ve yemek yemek, diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak için çıkarılırlar.

Hareketli Yer Tutucular: Sabit yer tutucularla aynı işlevi görürler. Çenenin üzerine oturan akrilik bir bazdan oluşur ve plastik ya da teller ile belirli dişlerin arasındaki boşluğu doldurur.

Çeneyi yine pozisyonlandırmak için geliştirilmiş apareyler: Splint isimi verilen bu aletler alt çeneye veya üst çeneye yerleştirilirler ve çenenin daha iyi bir pozisyonda kapanmasına yardımcı olurlar. (Temporomandibular eklem) Bozukluklarını düzeltmek için de kullanılırlar.

Lip and cheek bumper: Dişleri geri iten, dudağın ve yanağın dişlerin arasına girmesini engelleyen alet. Dudak ve yanak kasları dişler üzerine kuvvet uygulayabilir ve bumperlar bu kuvveti önlerler.

Çene genişletici: Üst çenenin genişlemesini sağlayan bir alettir. Damağa oturan plastik bir malzemeden üretilmiştir. Vidalarla uygulanan kuvvet sayesinde damak altındaki kemik hareket ederek açılır.

Hareketli Pekiştiriciler: Tedavi bittikten sonra dişlerin yerini korumak ve daha önceki haline dönmesine engel olmak için kullanılan pasif aparey. Üzerinde düzenlemeler yapılarak parmak emme alışkanlığının bırakılması için de kullanılabilir.

Headgear: Kafanın arkasına yerleştirilen bant ve metal bir telle kafanın ön tarafına bağlanan bir alettir. Headgear üst çenenin gelişimini yavaşlatır ve arka dişleri oldukları yerde tutarken ön dişlerin arkaya doğru gitmelerini sağlar.

ORTODONTİK TEDAVİ İÇİN YAŞ SINIRI VAR MIDIR ?

Sadece dişleri kapsayan ortodontik bozuklukların düzeltilmesinde yaş sorun değildir. 7 den 70 e her yaşta ortodonti tedavisi uygulanabilir yeter ki dişler ve dişetleri sağlıklı olsun. Ancak, yaş arttıkça ortodonti tedavisinin süresinin arttığı düşünülmektedir. 

Eğer bireyin kemik yapısında bir bozukluk söz konusuysa yaş önemlidir; ergenlik çağına kadar ortodonti tedavisi uygulanmalıdır. Çünkü çene gelişimleri tamamlandıktan sonra kemik gelişimine müdahale etmek mümkün değildir. Bu nedenle çene kemiklerini ilgilendiren ortodontik bozukluklar, ileri yaşlarda ancak ameliyatla düzeltilebilir

Ortodontik Tedavi Süresi:

Ortodontik tedavilerin süresi, hastanın ağzındaki sorunun durumuna, uygulanan tedavi tekniğine göre oldukça değişkenlik gösterir. Hastanın yaşına, büyüme gelişimin devam edip etmemesine ve tedavideki aşama sayısına göre farklı tedavi süreleri söz konusudur. Rutin sabit ortodontik tedavilerin süresi 6 ay ila 2 sene arasında değişmektedir.

ORTODONTİK TEDAVİNİN FAYDALARI NELERDİR ?

Çapraşıklığı olan dişler daha zor temizlenirler. Dolayısıyla dişeti hastalıkları ve çürük oluşma riski artar. Dişler ortodontik tedavi sonrasında daha iyi temizlenir duruma gelirler. Alt ve üst çeneler arasında ideal bir kapanış olmadığında çiğneme, yutkunma ve konuşma fonksiyonları düzgün olamamaktadır. 

Ortodontik tedavi sonrasında bu fonksiyonları bozan başka bir etken daha yoksa daha doğru bir çiğneme fonksiyonu kazanılır ve konuşurken harflerin telaffuzları daha düzgün yapılabilir. Ortodontik tedavi sonrasında daha dolgun ve daha güzel bir hale kavuşan gülümseme, sosyal yaşantıda kişinin özgüveninin artmasına neden olacaktır.

Çeneler arasındaki kapanışın bozuk olduğu durumlarda alt çene ekleminde ağrı ve ses gibi rahatsızlıklar görülebilmektedir. Ortodontik tedaviyle kapanışta elde edilen düzelme, bu tür rahatsızlıkların oluşma ihtimalini azaltabilmektedir. Bu noktada eklem rahatsızlıklarının oluşmasında tek sorumlunun kapanış bozukluğu olmadığını da belirtmekte fayda vardır.

Ortodontik Tedavi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler:

Ortodonti tedavisi sırasında daha önce yaptığınız her şeyi yapabilirsiniz. Sadece ortodonti tedavisi uygulanırken sakız, asitli içecekler ve sert besinler ortodontik apareylere zarar verebileceği için, yiyecekler konusunda kısıtlamalar söz konusudur. Ayrıca, ortodonti tedavisi uzun bir süreci içerdiğinden randevuların aksatılmaması gerekir.